Historische ontwikkelingen voor internationale bescherming van haaien en roggen
Quito, Ecuador. 9 november 2014. Natuurbeschermers verheugen zich over het feit dat 21 soorten haaien en roggen opgenomen zijn in de aanhangsels van de Conventie van Migrerende Soorten (CMS), zoals vandaag in de plenaire sessie van de conferentie werd bekendgemaakt. Met het opnemen van deze soorten hebben de deelnemende landen overeenstemming bereikt over het bieden van strenge beschermende maatregelen voor de rifmanta's, negen soorten duivelsroggen, en vijf soorten zaagvissen. Ook hebben zij ingestemd met internationale samenwerking voor bescherming van alledrie de soorten voshaaien, twee soorten hamerhaaien, en de zijdehaaien.
"Wij zijn trots op de overweldigende verbintenis die door de CMS-partijen werd geuit voor het veiligstellen van 's werelds meest bedreigde haaien- en roggensoorten, en de zeer bedreigde zaagvissen", aldus Sonja Fordham vanShark Advocates International, een project van The Ocean Foundation. "Door deze ongekende actie van vandaag wordt het aantal haaien- en roggensoorten dat voor beschermende maatregelen in aanmerking komt meer dan verdrievoudigd."
Het voorstel om de voshaai ook op te nemen was ingebracht door de EU. Egypte bracht het voorstel in om de zijdehaai op te nemen. Ecuador en Costa Rica dienden gezamenlijk de twee soorten hamerhaaien in. Kenia bracht het voorstel over de zaagvis naar voren, en zowel de rifmanta als de duivelsroggen werden door Fiji op de agenda gezet. Vijfennegentig van de honderdtwintig CMS-partijen namen deel aan deze conferentie.
"Manta's en duivelsroggen zijn bijzonder kwetsbaar voor overbevissing omdat ze in een paar jaar meestal maar één jong voortbrengen", legt Ian Campbell van WWF uit, die de delegatie van Fili vertegenwoordigde. "Aanhangsel I verplicht de CMS-partijen te stoppen met het vissen op rifmanta's en op alle soorten duivelsroggen. Daarnaast geeft het een verantwoorde, voorzichtige benadering in het licht van hun inherente gevoeligheid voor uitsterving."
Opname op Aanhangsel I van CMS verplicht landen zich strikt te houden aan de bescherming van soorten. Aanhangsel II stimuleert internationale samenwerking wat betreft bescherming van soorten die over de landsgrenzen heen migreren. De roggen (inclusief de zaagvissen) werden onder beide aanhangsels opgenomen, en de zes soorten haaien werden toegevoegd aan Aanhangsel II.
"Haaien zijn ongelooflijk populair bij duikers, van de hamerhaaien bij de Galapagos-eilanden tot aan de voshaaien in de Filippijnen", merkt Ania Budziak van Project AWARE op. "Doordat de toegevoegde economische waarde van het toerisme in toenemende mate erkend wordt, speelt de stem van de duikers een belangrijke rol bij de beschermende maatregelen voor deze diersoorten die bij een ieder tot de verbeelding spreken."
Hoewel er in de commissie concensus werd bereikt over het opnemen van de zaagvis, duivelsrog, hamerhaai en voshaai, wareb Peru en Chili tegen opname van de zijdehaai in Aanhangsel II. Tidjens de laatste plenaire sessie lieten beide hun landen hun weerstand echter niet horen, wat de weg opende voor adaptatie van de voorstellen.
"Wij konden alleen maar verheugd zijn dat uiteindelijk alle voorstellen over haaien en roggen werden aangenomen tijdens de CMS. Wij benadrukken echter dat de voordelen van deze besluiten afhankelijk zijn van de vervolgactiviteiten van alle deelnemende landen", aldus Amie Brautigam van de Wildlife Conservation Society. "Wij verzoeken landen dringend de overweldigend grote zorg voor haaien en roggen in goede banen te leiden, zoals tijdens deze historische bijeenkomst met nationale beschermende maatregelen en regionale vangstbeperkingen werd gedemonstreerd."
De deelnemende partijen aan de CMS hebben ook een resolutie aangenomen om tot betere gegevensverzamelingen en cijfers over de vangst van haaien en roggen te komen.
Praktische gegevens over de zojuist op de lijst opgenomen soorten en over hoe die gegevens kunnen helpen, zijn hier te vinden.