We hebben een lange weg afgelegd sinds de griezelfilm Jaws uit de jaren '70 van de vorige eeuw. Door die film is de angst voor haaien wijdverspreid - niet alleen de witte haai maar voor haaien in het algemeen. Maar dankzij de wetenschap, voorvechters en media proberen milieubeschermers de hardnekkige mythe te doorbreken en ervoor te zorgen dat de zo benodigde beschermende maatregelen worden doorgevoerd voor 's werelds meest kwetsbare haaiensoorten zoals de oceanische witpunthaai, de hamerhaai en de haringhaai.

Helaas slaat de jaarlijkse Shark Week-manie van Discovery Channel alleen maar meer geld uit populaire programma's en mediasensatie. Met titels als "Ik ben ontkomen aan Jaws nr.2" , Monster Hamerhaai:"en "Jaws slaat terug" veroorzaakt de programmering van dit jaar meer opwinding dan ooit tevoren.

Hoewel massa-educatie en mediaprogrammering over deze mysterieuze, indrukwekkende wezens een cruciaal onderdeel uitmaakt van de overlevingskansen voor de haai, kan het mes ook aan twee kanten snijden als het op bescherming aankomt.

Sonja Fordham, grondlegger en voorzitter van Shark Advocates International en  al bijna twintig jaar lang leider op het gebied van bescherming van haaien, betoogt: :"Hoewel er veel vertroebelde aspecten zitten aan het vastomlijnde idee dat haaien een bedreiging voor de mens zouden vormen, is de positieve kant van Shark Week dat er ongelooflijk veel aandacht is voor deze diersoort, en daardoor talloze kansen om die fascinatie in breder perspectief te zien voor meer bewustwording en beschermende maatregelen."  

Laten we tijdens Shark Week de kracht van ons online netwerk gebruiken om de " echte" haaienliefhebbers te inspireren. Liefhebbers die weten dat de haai (en hun soortgenoten) dringend bescherming nodig hebben.

Top 5 van feiten die echte haaienliefhebbers moeten kennen

1. De mens zou de toezichthouder van de oceaan moeten zijn. Mensen zou je op dit moment echter het beste kunnen omschrijven als de "monsters van de diepte". Er zijn teveel plekken waar de haai uit de oceaan aan het verdwijnen is. Volgens het allereerste wereldwijde onderzoek naar het risico op uitsterven van de haai, dat is gehouden door de IUCN Shark Specialist Group, wordt 25 procent van de haaien en roggen wereldwijd met uitsterving bedreigd.
2. Shark Week vertelt niet het hele verhaal over de meest geliefde filmsterren: De geschulpte hamerhaai is door de IUCN op de Rode Lijsst bestempeld als " wereldwijd bedreigd". Dit maakt deze soort tot de meest bedreigde soort van alle migrerende haaiensoorten. En hoewel ze nog niet helemaal uit de gevarenzone zijn, behoren de witte haaien tot 's werelds meest beschermde haaien. Hun familieleden doen het echter niet zo goed: Over de hele wereld wordt intensief gevist op makreelhaaien. Voor deze soort bestaan er geen internationale en zelfs geen Europese beperkingen. Haringhaaien kunnen in de VS en in Canada nog steeds aan land worden gebracht, ondanks dat ze vele tientallen jaren nodig zullen hebben om te herstellen van overbevissing.
3. De visserij, handel, en toezichthoudende instanties falen. De vraag naar haaienvinnen houdt de verspillende gewoonte van het ontvinnen van haaien in stand, en de belangstelling voor het vlees van haaien en roggen is op veel plaatsen groeiende. Grotendeels ongecontroleerde visserij en bijvangsten maken dat veel haaien- en roggenpopulaties op het randje van instorten staan. Het is aan ons om onze burgerkracht en consumentenkracht aan te wenden. Spoor jouw beleidsmakers aan beschermende maatregelen voor haaien en roggen in te voeren. Spendeer geen geld aan producten die afkomstig zijn van haaien of roggen, tenzij je zeker weet dat het duurzame producten zijn.
4. Diversiteit is het sleutelwoord. Er is geen pasklare oplossing beschikbaar voor de bescherming van haaien. Verschillende regio's hebben verschillende problemen, verschillende schaalgrootte en een verschillende aanpak. Er is een forse beperking van de visvangst nodig, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en voorzorgsmaatregelen. Daarnaast een verbod op het ontvinnen van haaien, vermindering van de bijvangst, beschermde gebieden, handelsbeperkingen, en consumentenbewustzijn. Dit alles op elk niveau: internationaal, regionaal en plaatselijk, zodat deze soorten behouden kunnen blijven. Dat gezegd hebbende, ook kleine stapjes kunnen helpen. Kies er een uit en begin je eigen campagne!
5. De mens is de grootste haaienliefhebber. Duikers en voorvechters van de haai zoals jij maken het verschil. Dankzij de ondersteuning van haaienliefhebbers hebben we kunnen zorgen voor een aantal overwinningen voor onze onderwatervrienden. Maar we zijn nog lang niet klaar. Sluit je aan bij de beweging en ondersteun de plannen voor een toekomst voor de haaien.

Haaien hebben jou nodig. Bedankt dat je een echte haaienliefhebber bent. Tijdens de Shark Week en ook daarna!